Gods tijd,

is de beste tijd!

Ps. 136

Heer', hoe weinig van onze tijd

zijn wij tot Uw dienst bereid,

om U onverwachts te kunnen ontmoeten,

zonder vrees of angst U te begroeten.

Heer', hoe weinig van onze tijd

overdenken wij Uw Woord,

en hoeveel hebben wij verstaan

van wat U voor ons heeft gedaan.

Heer', hoe weinig van Uw dienaars tijd

blijft er in onze dagen over,

om ons te kunnen onderwijzen in,

hoe men tot Jezus komt om in Hem te geloven.

Heer', hoeveel tijd hebben wij gekregen

om met U te wandelen op Uwe wegen,

zonder nog te worden afgeleid,

tot zoveel ongelovige bezigheden.

Heer', het is de hoogste tijd,

dat wij worden voorbereid 

om U te kunnen ontmoeten,

niet meer geloven maar U dankbaar loven,

om Uw gunst aan ons in eeuwigheid.

Soli Deo Gloria! 

Preekrooster in Wittenberg anno 1526

Omdat de prediking en onderwijzing van Gods Woord het belangrijkste en voornaamste stuk is van de gehele godsdienst, daarom willen wij dat onder ons ook zo onderhouden en voortzetten. Op de heilige dag of zondag laten we de gewone brief- en evangelievoorlezingen onveranderd voortgang hebben en worden er drie preken gehouden. In de vroege dienst om vijf of zes uur zingt men nog enige psalmen als morgengebed, zoals vroeger de metten. Daarna preekt men uit de apostolische brieven gedurende de dag, allermeest om het personeel, dat ook zíj geestelijke verzorging krijgen en toch Gods Woord horen, in het geval dat ze de andere prediking niet konden bijwonen.

In de dienst van acht of negen uur preekt men uit het evangelie volgens de jaarlijkse volgorde [van de postillen]. In de namiddag, preken we achtereenvolgend over teksten uit het Oude Testament. Echter de brieven en evangeliën moeten, zoals we reeds gewoon waren, volgens de jaarlijkse volgorde ook gepreekt worden, daar hoeven we geen verandering in te brengen. Zo hebben wij het tot nu toe in Wittenberg gedaan, wat vermoedelijk niet verandert. Dat wil niet zeggen dat we hen berispen die de hele evangelieboeken willen behandelen. Met deze orde van dienst denken wij dat de leken genoeg prediking en lering ontvangen.

Wie echter naar meer verlangt, kan op andere dagen genoeg vinden. Namelijk, maandag en dinsdag, vroeg in de morgen, is er een lezing in het Duits, over de Tien Geboden, het Geloof en het Onze Vader, over de doop en het sacrament, zodat op deze twee dagen de Catechismus onderhouden en de mensen in het goede verstaan ervan versterkt worden. Op woensdag, vroeg in de morgen, slechts één onderwijzing in het Duits. Daartoe is het gehele evangelie van Mattheüs gekozen, om een helemaal voor hem bestemde dag te hebben.

Echter, de evangelist Johannes, die vooral op machtige wijze het geloof leert, heeft ook zijn eigen dag, namelijk, op zaterdag in de namiddag, onder het vesper. Op die manier houden we deze twee evangelisten in dagelijkse beoefening. Op donderdag en vrijdag, in vroege morgendiensten, houden we wekelijkse lezingen over de brieven van de apostelen, en wat er verder nog in het Nieuwe Testament geschreven staat. Hiermee zijn er genoeg lezingen en predicaties besteld om Gods Woord in zwang te houden.Deutsche Messe, 1526, vgl. WA 19, 78, 25 – 80, 3 (verkort)

Maarten Luther